*Ψυχανάλυση ~ εναρμονίζεται ο Νούς με την Ψυχή*

 

Τα Θέλω και τα Πρέπει μέσ’ στο ίδιο σώμα .. αλλά, ενώ η Ψυχή κραυγάζει για κατανόηση ο Νούς κωφεύει !!
 

Αγαπημένοι μου αναγνώστες φίλοι και φίλες μου, όσα δεν είναι ευρύτερα γνωστά για την Ψυχανάλυση:
 

       Μία ακόμη από τις παρεξηγημένες έννοιες στην Ελλάδα είναι η Ψυχανάλυση (psychoanalysis), και είναι πολύ λυπηρό διότι όπως θα δείτε παρακάτω, ο ορισμός αυτής προέρχεται από την αρχαία Ελλάδα. Ως επιστημονική μέθοδος θεμελιώθηκε αργότερα από τον Ζίγκμουντ Φρόϊντ, στηριζόμενος στην διαπίστωση «η κατανόηση είναι βαθύτερη της γνώσης» την οποία πρωτοανέπτυξε ο Σωκράτης, όπως όμως και στο Πυθαγόρειο θεώρημα, «κατανοούμε τα πάντα γύρω μας, σε βαθμό που κατανοούμε τον εαυτό μας» !!.  

 
Πιθανόν η άγνοια, η παραπληροφόρηση, ίσως και κάποια κατάλοιπα του 19^ου αιώνα, έχουν δημιουργήσει την εντύπωση στον Ελλαδικό χώρο ότι πρόκειται για θεραπεία ψυχιατρικής φύσεων π, ποαθήσεων που συνοδεύεται από ψυχοφάρμακα. Αρκετοί μάλιστα το θεωρούν υποτιμητικό να απευθυνθούν σε Ψυχολόγο Αναλυτή, διότι θα θεωρούν από το γύρω περιβάλλον τρελοί !!.  
Και επιπλέον, υπάρχει ακόμη μια μεγάλη μερίδα ατόμων, που είναι της άποψης ότι είναι ανώφελο να συζητούν τα οποιαδήποτε προβλήματα τους (ψυχολογικά ή πρακτικά) με ένα “ξένο άτομο”, καθότι γι’ αυτό άλλωστε υπάρχουν οι συγγενείς και φίλοι.
 
Και για να μην παρεξηγηθώ, σπεύδω να διευκρινίσω ότι, το παρόν άρθρο μου δεν αποσκοπεί στο να σας δημιουργήσω το σκεπτικό πως όλοι μας χρειαζόμαστε Ψυχανάλυση. Αλλά αφενός για να ενημερωθείτε πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζουμε πώς «εναρμονίζεται ο νούς με την ψυχή», και αφετέρου, για να γίνουν κατανοητοί οι λόγοι που κάποια άτομα θεωρούν σημαντικό σύμβουλο στην ζωή τους τον προσωπικό τους ψυχαναλυτή, όπως τον οικογενειακό γιατρό τους – τον λογιστή τους – τον δικηγόρο τους κ.λ.π.
 
Διαβάστε περισσότερα >>
 

Ψυχανάλυση: 

Κατανοώ το παρελθόν - Αποδέχομαι το παρόν - Διεκδικώ επιθυμητή θέση στο μέλλον !!

Όλα τα συναισθήματα είναι όντως προϊόν της ψυχής.
Όμως, σύμφωνα με όσα μπορούμε να γνωρίζουμε πλέον στις μέρες μας, εξαρτάται απ’ τον νού κατά πόσο σωστά τα κατανοεί – και κατά πόσο σωστά τα ερμηνεύει !!.
Δηλαδή, σε κάποιες περιπτώσεις, επειδή πλάθουμε με το μυαλό μας ένα επιθυμητό για μας σενάριο, το οποίο όμως δεν μας κάθεται όπως θα θέλαμε, νιώθουμε ψυχολογική φθορά. Αυτήν την κατάσταση την εξηγούμε ως ανάγκη της ψυχής (πόνο ψυχής) για να υλοποιηθούν οι σκέψεις, ενώ στην πραγματικότητα η ψυχή αντιδρά με άσχημα συναισθήματα διότι ο νούς την βασανίζει !!. 

* Κατανοώ ό,τι συνέβη στο παρελθόν .. δεν σημαίνει ότι το δικαιολογώ, αλλά μαθαίνω να ζώ με αυτό.
* Αποδέχομαι το παρόν .. δεν σημαίνει ότι συμφωνώ με κάθε κατάσταση, αλλά αποκτώ επίγνωση των δικών μου ευθυνών γι’ αυτό.
* Διεκδικώ επιθυμητή θέση στο μέλλον.. δεν σημαίνει ότι αποσκοπώ στον να υλοποιηθούν τα θέλω μου, αλλά αναζητώ προοπτικές για να επενδύσω τις επιθυμίες μου σε αυτό.
 
 
Όσα λοιπόν δεν είναι ευρύτερα γνωστά για την μέθοδο της Ψυχανάλυσης, και τα αποτελέσματα της: 
 
       Η Ψυχανάλυση είναι όντως μία μορφή αναγνωρισμένης ψυχοθεραπείας (psychoanalysis), που ο θεμελιωτής της είναι ο Sigmund Freud (Ζίγκμουντ Φρόϊντ). Δήλωσε ότι στηρίχθηκε σε αρχαιοελληνικά θεωρήματα.   
Πρόκειται για λεκτική μέθοδο (μέσω διαλόγων), που πολλές φορές επιφέρει πολύ καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με άλλες μορφές ψυχοθεραπείας, ειδικά σε ανθρώπους που σε κάποια περίοδο της ζωής τους βίωσαν τραυματικές εμπειρίες. Τα άτομα αυτά δεν ονομάζονται ασθενείς, αλλά αναλυόμενοι. 
 
Ο ορισμός της «ψυχοθεραπείας» έχει ευρύτερες έννοιες, όπως και ωφελιμότητες:
Η ψυχανάλυση στην ουσία στοχεύει στην κατανόηση του ψυχικού κόσμου του αναλυόμενου ατόμου, εξετάζοντας αυτόν ως μια ξεχωριστή – μοναδική περίπτωση, καθώς ο καθένας από εμάς βιώνει με μοναδικό δικό του τρόπο τις εμπειρίες του.
Μέσω της ψυχανάλυσης ερμηνεύονται όλες οι συμπεριφορές, όπως επίσης και τα επαναλαμβανόμενα όνειρα, κυρίως οι εφιάλτες. Επανέρχομαι παρακάτω.  
  
Ο Ψυχαναλυτής ανήκει κι αυτός στους ψυχοθεραπευτές. Ωστόσο: 
Ο ψυχαναλυτής (ή απλά αναλυτής), δεν συνταγογραφεί φαρμακευτική αγωγή ή περαιτέρω εξετάσεις σύμφωνα με το πόρισμα. Εάν διακρίνει παθολογικό αίτιο, παραπέμπει τον ασθενή στην αρμόδια ιατρική ειδικότητα. 

Ο ψυχαναλυτής δεν βγάζει συμπεράσματα μετά από μια ολιγόλεπτη συζήτηση, και δεν ακολουθεί ποτέ την ίδια τακτική, ακόμη κι όταν έχει αντιμετωπίσει παρόμοιες περιπτώσεις. 

Εκπαιδεύεται μέσα από την πρακτική εξάσκηση, ώστε να οδηγηθεί σταδιακά σε συμπεράσματα, σύμφωνα με την προσωπικότητα του ατόμου που έχει αναλάβει (του αναλυόμενου), εξετάζοντας τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζουν τα βιώματα του (παρελθόν, παρόν, τρίτα άτομα στην ζωή του κ.λ.π.), και επιπλέον επιβάλλεται να προσαρμόζεται στην “γλώσσα” που κατανοεί ο αναλυόμενος, ώστε μέσω του διαλόγου να τον οδηγεί στο να εντοπίσει ο ίδιος αυτό που τον φοβίζει ή προβληματίζει, ή τον κρατάει δέσμιο σε μια ψυχωτική κατάσταση.
 
Συνεπώς, ένα ιδιαιτέρως σημαντικό κομμάτι της εκπαίδευσης του ψυχαναλυτή, είναι η ασταμάτητη δική του προσωπική ανάλυση. Και μάλιστα έχει χαρακτηριστεί ως απαραίτητο "εφόδιο" από τον Καρλ Γκούσταβ Γιούνγκ (φιλόσοφος και ψυχολόγος - καθηγητής θετικής σχολής της ψυχολογίας), ο οποίος ανέπτυξε και την βασιμότητα της Πυθαγόρειας θεωρίας, «κατανοούμε τα πάντα γύρω μας, σε βαθμό που κατανοούμε τον εαυτό μας».  
 
Αυτό σημαίνει ότι ο αναλυτής επιβάλλεται να διαθέτει υψηλό δείκτη Συναισθηματικής Νοημοσύνης (ΕQ), έτσι ώστε να είναι σε θέση να χειριστεί αναλόγως την κατάσταση του αναλυόμενου, και να τον βοηθήσει να αναπτύξει την δική του. Επομένως ..  «εάν δεν κατανοήσουμε τον εαυτό μας, δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τους άλλους».
 
      Η ψυχανάλυση χρησιμοποιεί τον «βασικό κανόνα», σύμφωνα με τον οποίο ο αναλυόμενος δέχεται να αναφέρει στον αναλυτή ελεύθερα και αυθόρμητα οτιδήποτε σκέπτεται και νιώθει, χωρίς να το υποκρύπτει ή να έχει ενδοιασμούς εάν θα πρέπει να το πεί. Βασικό είναι ο αναλυόμενος να δεχτεί τον ρόλο του αναλυτή ως μία δεύτερη εσωτερική δική του φωνή, διότι ο σκοπός των ερωτήσεων είναι να οδηγηθεί σε μνήμες, που προσφέρουν πλούσιο ασυνείδητο υλικό. 
     Το φάσμα της ωφελιμότητας της είναι ευρύτερο, καθότι δεν υπάρχει ανθρώπινη ψυχή που να μην έχει λαβωθεί από τραυματικές εμπειρίες. Πληγές που πιθανόν να αιμορραγούν ακόμα, και δημιουργούν φοβίες ακόμη κι όταν όλα μας πάνε καλά. Φοβίες να μην επαναληφθεί αυτό που μας στιγμάτισε ψυχολογικά. Και τότε νιώθουμε συγκρούσεις μέσα μας, του τύπου, «φοβάμαι να χαρώ, μην μου βγεί ξινό» !!. 
      Η επέμβαση του αναλυτή στις εσωτερικές συγκρούσεις του αναλυόμενου, γίνεται με την χρησιμοποίηση της ερμηνείας. Η ερμηνεία αποσκοπεί στο να αποδώσει ο αναλυτής στον αναλυόμενο, τόσο την νοητική όσο και την συναισθηματική εξήγηση των ασυνείδητων αντιστάσεων του. Δηλαδή των αμυντικών μηχανισμών (επιθυμιών, φαντασιών, πρακτικών δυσκολιών κ.ά) που συνήθως αποτελούν τα στοιχεία των συγκρούσεων.
Με απλά λόγια.. ο αναλυόμενος σε πρώτη φάση ανακαλύπτει ένα άλλο κομμάτι του εαυτού του, το οποίο ή το είχε χάσει – ξεχάσει, ή δεν το γνώρισε ποτέ. Ένα απαραίτητο συμπλήρωμα λοιπόν, για να νιώσει πιο ολοκληρωμένος. Γνωστή η έκφραση «έχασα τον εαυτό μου» μετά από μια ραγδαία πτώση του ηθικού μας. 

~ ~ ~  Στο σημείο αυτό θεωρώ απαραίτητο να συμπληρώσω ότι στην εποχή μας πολλές παθήσεις χαρακτηρίζονται (σωστά πλέον) ως Ψυχοσωματικές Παθήσεις. 
Ωστόσο σε πολλές χώρες, τόσο ο Νευρολόγος όσο και ο Ψυχίατρος, έχουν παράλληλα και αρμοδιότητες Ψυχολόγου. Δεν θα επεκταθώ στους λόγους, απλά θα αναφέρω ότι τα θεραπευτήρια περιορίζονται σε ψυχιατρεία και νευρολογικές κλινικές. 
Έως και πριν ορισμένα χρόνια, το ίδιο συνέβαινε και στην Ελλάδα. Επιτέλους όμως δειλά – δειλά άρχισαν να δημιουργούνται κέντρα ψυχολογικής υποστήριξης, και η παρεξηγημένη έννοια της ψυχοθεραπείας αποκαταστάθηκε. 

Επομένως θα πρέπει να το ψάξουμε λίγο (εάν δεν γνωρίζουμε) σχετικά με τις διαφορές περί "ψυχοθεραπείας", ώστε να κάνουμε τους σωστούς διαχωρισμούς και να γνωρίζουμε σε ποια ειδικότητα θα πρέπει να απευθυνθούμε. H αλήθεια είναι ότι υπάρχουν αρκετές ομοιότητες και κοινά σημεία μεταξύ αυτών, οι αρμοδιότητες όμως διαφέρουν αισθητά.
 
Συγκεκριμένα: 
Οι παθήσεις (ασθένειες) που σχετίζονται με τα σύνδρομα του νευρικού συστήματος, οπωσδήποτε είναι στην αρμοδιότητα του Νευρολόγου. Όπως π.χ. επιληψία – σκλήρυνση κατά πλάκας – νόσος του Πάρκινσον κ.ά. 
Υπάρχει πλέον και τομέας της Νευρο_Ψυχιατρικής με τις ίδιες και επιπλέον αρμοδιότητες, όπως π.χ.  εγκεφαλοπάθεια, υπνοβασία κ.ά.
Ο Ψυχίατρος, το φάσμα των διαταραχών (ψυχώσεων) που αντιμετωπίζει, χαρακτηρίζονται συνήθως ως παθολογικές - κλινικές περιπτώσεις, οι οποίες χρήζουν και φαρμακευτική αγωγή. 
Ο Ψυχολόγος αντιμετωπίζει συναισθηματικές διαταραχές και ψυχοσωματικές παθήσεις (οι πιο γνωστές), κατάθλιψη, κρίση πανικού, διαταραχές προσωπικότητας, ευρύτερες διαταραχές διάθεσης, μυθομανία και παρόμοιες εμμονές, περιπτώσεις φοβίας γενικότερα κ.ά.
Συνεπώς, μεταξύ Ψυχιάτρου και Ψυχολόγου διαφέρει αισθητά τόσο η θεραπευτική μέθοδος όσο και η φαρμακευτική αγωγή. Μάλιστα η δεύτερη ειδικότητα μπορεί να εξελιχθεί σε Τακτική Συμβουλευτική Καθοδήγηση, μέσω Ψυχανάλυσης. 

        Βέβαια, θα πρέπει να συμπληρώσω ότι ενώ δεν χρήζουν φαρμακευτικής υποστήριξης όλες οι περιπτώσεις, ωστόσο, υπάρχουν άτομα που δεν μπορούν να δεχτούν το ενδεχόμενο να επισκεφτούν γιατρό δίχως να τους γράψει κάποια συνταγή. Τούτο διότι έχουν την εντύπωση ότι μόνο η φαρμακευτική αγωγή θα φέρει αποτελέσματα. Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις (κατόπιν πειραμάτων), έχει διαπιστωθεί πως η ιδέα και μόνο ότι το φάρμακο ωφελεί, πράγματι είχε θεαματικά αποτελέσματα.. ενώ στο πείραμα, το υποτιθέμενο “θαυματουργό” φάρμακο που χορηγήθηκε ήταν απλά και μόνο κάποιες βιταμίνες !!.
Ωστόσο, άτομα που χρήζουν όντως ήπιας φαρμακευτικής υποστήριξης, μπορούν να βοηθηθούν από ηρεμιστικά που είναι αβλαβή για τον οργανισμό, καθώς χορηγούνται ακόμη και κατά την διάρκεια εγκυμοσύνης κ.ά. Και κυρίως, δεν δημιουργούν εθισμό, κάτι που ο κόσμος το φοβάται ιδιαίτερα.

Συνεπώς σε κάθε περίπτωση, πριν επιλέξει ο παθών να καταφύγει στην όποια φαρμακευτική αγωγή, καλό είναι να προηγηθεί τουλάχιστον ένας κύκλος συνεδριών Ψυχανάλυσης. Δηλαδή ένας αριθμός συνεδριών, όπου καταλήγουμε (κλείνουμε τον κύκλο), έχοντας εντοπίσει το σημείο απ’ όπου άρχισαν τα προβλήματα.
Το ζητούμενο είναι να εμπεδώσει μόνος του ο αναλυόμενος ότι το πρόβλημα του, ή το διογκώνει ο ίδιος με το μυαλό του, ή πιθανόν να το δημιούργησαν  άλλοι στο μυαλού του, ή το βλέπει από λανθασμένη οπτική γωνία. Κατ’ αυτόν τον τρόπο και μετά τον πρώτο κύκλο συνεδριών, οι επτά στις δέκα περιπτώσεις έχουν τουλάχιστον επίγνωση της κατάστασης τους. Επομένως, η συχνότητα των θεραπευτικών συνεδριών και η διάρκεια της θεραπείας, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.
Βέβαια στις δυσκολότερες περιπτώσεις συγκαταλέγονται και άτομα τα οποία είναι εθισμένα σε διάφορες ουσίες, σε τυχερά παιχνίδια κ.ά. 
 
 
~ Η ψυχανάλυση δεν συνιστάται όμως μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις:

 

 

Θα αναφερθώ στις πιο συνηθισμένες περιπτώσεις, όπου μετά από ελάχιστες συνεδρίες, ο αναλυόμενος απευθύνεται στον ψυχαναλυτή του μόνο εφόσον χρειαστεί την υποστήριξη του.

Περιπτώσεις (π.χ.) όπως:
Ενώ το άτομο έχει αποβάλλει τις φοβίες του, χρειάζεται επιβεβαίωση ότι δεν θα επανέλθουν.
Ενώ το άτομο γνωρίζει την ορθή αντιμετώπιση του προβλήματος του, χρειάζεται ενθάρρυνση για να το χειριστεί.
Ενώ το άτομο νιώθει εγκλωβισμένο μέσα σε μια σχέση, χρειάζεται να αποκτήσει μία διαφορετική οπτική για να αποφασίσει να απεγκλωβιστεί.
Περιπτώσεις λοιπόν που όσο κι αν μας ακούγονται απλές όταν δεν τις βιώνουμε εμείς οι ίδιοι, γι’ αυτούς που τις βιώνουν.. γίνονται Εφιάλτες !!. 
 
Επιπλέον:
Είναι γνωστό ότι στο εξωτερικό τις τελευταίες δεκαετίες, λειτουργούν επιτυχώς και οι τηλεφωνικές ή διαδικτυακές 
συνεδρίες. Ο τρόπος αυτός έχει αποδειχθεί αποτελεσματικός, διότι παροτρύνει τους ανθρώπους να ζητήσουν ψυχολογική υποστήριξη σε ώρες που τους εξυπηρετεί, απ' όποιον χώρο κι αν βρίσκονται. Άλλωστε μέσα σε λίγα λεπτά τις ώρας, εκμηδενίζονται οι αποστάσεις μεταξύ αναλυτή και αναλυόμενου.
 
Είναι άνθρωποι σαν όλους εμάς, με τους δικούς τους προβληματισμούς και τα ζητούμενα:
Άνθρωποι κάθε κοινωνικής τάξης φύλου και ηλικίας, που αναζητούν ακροατή για να εκμυστηρευτούν τα πάθη τους – τα λάθη τους, και δεν τολμούν να τα μοιραστούν με άλλους, φοβούμενοι την αυστηρή κριτική ή την κραυγαλέα αντιμετώπιση τους απ’ το γύρω περιβάλλον τους. Ψυχές λοιπόν που διακαώς θέλουν να αποφορτιστούν, και που ωστόσο.. ούτε οι πιο στενοί τους φίλοι ξέρουν τί βάσανο κουβαλάνε μέσα τους !!.
 
Συνεπώς πλην των άλλων, μέσω της ψυχανάλυσης αποκτά το αναλυόμενο άτομο τον έλεγχο σκέψεων και συναισθημάτων. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση αποβάλλεται, το άτομο μαθαίνει να αγαπάει στον εαυτό του γι΄ αυτό που είναι. Η πικρή εμπειρία γίνεται μάθημα, και η αδυναμία τόλμη !!. 


* * Μέσω της ψυχανάλυσης ερμηνεύονται ακόμη και τα όνειρα:
 
     Πράγματι, μέσω της ψυχανάλυσης ερμηνεύονται και τα όνειρα, αφού μάλιστα η ερμηνεία των ονείρων αποτελεί βασικό στοιχείο της ψυχανάλυσης. Άλλοτε συνδέονται με τις τρέχουσες συγκρούσεις μας, άλλοτε με κάποιες μακροχρόνιες αναμονές, άλλοτε με κάθε είδους στερήσεις μας, άλλοτε με ξεθωριασμένες παιδικές αναμνήσεις μας.. και πολλά άλλα.  Και όπως άλλωστε τόνισε ο Freud, «το όνειρο αποτελεί τον βασιλικό δρόμο για το ασυνείδητο, και ο ελεύθερος συνειρμός του αναλυόμενου πάνω στους συμβολισμούς του ονείρου, αποκαλύπτει πολλές φορές βαθιά κρυμμένες επιθυμίες, όπως και ανεκπλήρωτες φαντασιώσεις».

Επίσης η ανάγκη ανταπόκρισης στα αισθήματα μας – η έλλειψη κατανόησης από το περιβάλλον μας – η επιθυμία απόκτησης ιδανικού συντρόφου – ή φίλου, η απώλεια αγαπημένου προσώπου κ.ά. ενδέχεται να μας “στοιχειώνουν” απ’ την παιδική μας ηλικία ακόμη.
Η διαφορά είναι ότι στην παιδική ηλικία, συνήθως δίνουμε χώρο στα όνειρα μας στην πραγματική μας ζωή. Όπως π.χ. δημιουργούμε φανταστικούς φίλους. Σε αντίθεση με αυτό, όταν βρισκόμαστε σε ηλικία που αναγκαστικά συμβιβαζόμαστε με αυτά που έχουμε - με αυτά που μας δίνονται, τότε αυτά που δεν έχουμε και επιθυμούμε, αναζητούν την θέση τους στα όνειρα μας.
 
Ασφαλώς υπάρχουν και τα λεγόμενα «προφητικά όνειρα»:
Αυτή η περίπτωση όμως ανήκει σε άλλο κεφάλαιο. Για να έχετε μια σφαιρική εικόνα, προτείνω να διαβάσετε το άρθρο μου: 

*Ο ρόλος της Ψυχανάλυσης στον χώρο της Παραψυχολογίας* 
https://mariannafordouni.blogspot.com/2021/10/blog-post.html


* * * Κλείνοντας οφείλω να διευκρινίσω ότι ο Ψυχαναλυτής δεν αντικαθιστά τον Πνευματικό Πατέρα, στον οποίο απευθύνετε το άτομο με βαριά συνείδηση για να εξομολογηθεί. Ούτε όμως ο Εξομολογητής μπορεί να ανταπεξέλθει στον ρόλο του Ψυχαναλυτή. Σαφώς και οι δύο αποσκοπούν στην «ανακούφιση της ψυχής» .. ο καθένας όμως με διαφορετικό τρόπο !!.


ΜΑΡΙΑΝΝΑ
*Ψυχαναλύτρια, Ψυχοερευνήτρια - Σύμβουλος σχέσεων*